Miljardeninvesteringen van oliemaatschappijen gaan Rotterdam voorbij

Dinsdag 2 september 2014

Total en ExxonMobil breiden hun raffinaderijen in Antwerpen uit om ze geschikt te maken voor de verwerking van schaliegas. Total en ExxonMobile investeren ieder 1 miljard euro.
Maar niet alleen in België wordt zwaar geïnvesteerd.

Sabic gaat zijn kraker in Teesside (Engeland) ombouwen zodat deze voortaan ethaan kan omzetten in bouwstenen voor de chemie. Daarmee speelt het bedrijf in op de nieuwe kansen die Amerikaans schaliegas biedt.

Europese raffinaderijen staan al jaren onder druk vanwege overcapaciteit, maar nu heeft de schaliegas-boom in de Verenigde Staten daar nog een schepje bovenop gedaan. De concurrentie met Amerikaanse raffinaderijen is nu al moordend vanwege de lage energie- en grondstofkosten aldaar door de overvloedige winning van schaliegas. En er zullen om dezelfde reden alleen maar meer krakers bij worden gebouwd, die hun producten niet alleen naar groeimarkt Azië, maar ook naar Europa zullen verschepen. Niets doen is geen optie. Om die reden breiden Total en ExxonMobil uit in Antwerpen.

Thema bij alle investeringen in Europese raffinaderijen is feed flexibility. Als krakers willen overleven, is het een absolute noodzaak dat ze flexibel zijn in hun voeding. Alleen op die manier kunnen raffinaderijen hun marges in stand houden en verbeteren.

Sabic neemt die stap nu dus ook voor zijn kraker in Teesside. Als deze ethaan kan verwerken, wordt het bedrijf minder afhankelijk van olie en kan het profiteren van het goedkope ethaan, dat meekomt bij de winning van schaliegas in de Verenigde Staten.

In steeds meer landen om ons heen zie je dat raffinaderijen hun krakers geschikt maken voor het verwerken van schaliegas. Zo is de kraker van Borealis in Stenungsund (Zweden) al een van de meest flexibele krakers in Europa. De installatie kan ethaan, nafta, propaan en butaan kraken. De krakers van Ineos in het Noorse Rafnes en het Schotse Grangemouth zijn eveneens al geschikt voor ethaan als grondstof.

Ineos heeft ook al overeenkomsten gesloten met drie Amerikaanse leveranciers van ethaan. De eerste leveringen voor de kraker in Rafnes en Grangemouth zijn gepland voor 2016. Borealis laat eveneens ethaan uit de Verenigde Staten naar Europa komen. Voor de kraker in Stenungsund is de eerste levering gepland voor eind 2016. Overigens moet Borealis wel meerdere miljoenen investeren in een upgrade van de kraker, zodat deze meer ethaan als voeding kan verwerken.

Belangen in schaliegas
Ineos heeft een belang van 51 procent genomen in een licentie voor de winning van schaliegas in het Verenigd Koninkrijk. Het gaat om een zogeheten Petroleum Exploration and Development Licence (PEDL). Het is de eerste stap die het bedrijf zet in de schaliegaswinning.

Ineos onderzoekt al een jaar de optie om zelf schaliegas te gaan winnen. Het bedrijf heeft begin dit jaar een team van experts aangetrokken, waarmee het expertise op het gebied van de exploratie en winning van schaliegas in huis heeft gehaald. Nu is het bedrijf dus zover dat het de grote stap durft te nemen.

Dat heeft wel heel wat wikken en wegen gekost. Het Verenigd Koninkrijk is vooralsnog een van de weinige EU-landen die duidelijk voor schaliegas heeft gekozen. Bij de beslissing om te investeren in een projectteam is het voor Ineos een doorslaggevende factor geweest dat de Britse regering de ontginning van schaliegas steunt.

Ineos kan schaliegas gebruiken als grondstof of energiebron voor zijn krakers, maar bezit ook grond, pijpleidingen en opslagruimtes in enkele belangrijke gebieden die ontgonnen worden in het Verenigd Koninkrijk. De kraker in het Schotse Grangemouth kan in de toekomst wellicht draaien op ethaan uit schaliegas van eigen bodem en eigen winning. Deze kraker gaat binnenkort al over op ethaan dat zal worden geleverd vanuit de Verenigde Staten.

Daarvoor heeft het bedrijf contracten gesloten met Amerikaanse leveranciers. Het gas is door de schaliegasrevolutie aldaar zo goedkoop geworden, dat het de moeite loont het naar Europa te verschepen. Ineos kan op deze manier ook met zijn Europese clusters concurrerend op de wereldmarkt voor polyolefinen blijven meespelen.

Wat doet Nederland?
Nederland zet met een Energieakkoord in op een uitermate onzekere energietoekomst voor ons land waarbij de gevestigde energiemaatschappijen die Nederland economische voorspoed hebben gebracht hun centrales zullen sluiten of erger nog ons land op termijn zullen verlaten omdat ze niet nog eens 15 jaar lang kunnen concurreren tegen zwaar gesubsidieerde zogenaamde duurzame stroom. De duizenden windmolens die er in Nederland en op zee nog gebouwd moeten worden zullen de toestand alleen nog maar verergeren omdat er al sprake is van overproductie van elektriciteit.
De kosten van meer dan € 60 miljard, oplopende naar meer dan € 120 miljard voor de uitvoering van het Energieakkoord zullen een nationale verarming zonder weerga veroorzaken, immers, de kosten van het Energieakkoord worden bij de Nederlandse huishoudens en bedrijven gelegd. Door de bezuinigingen van de overheid in de afgelopen jaren is het bestedingspatroon van de Nederlandse huishoudens veranderd. De consumptie is teruggelopen en zal door de miljarden kostende operaties die het Energieakkoord met zich meebrengen nog verder teruglopen.
De gasrotonde waarmee Nederland binnen de EU goede sier wilde maken zal uiteindelijk een doodlopend spoor blijken te zijn.