Biomassamisbruik. Grote groene droom dreigt te eindigen in een nachtmerrie.

Zondag 7 december 2014

Door prof. dr. Louise Vet

Het leek zo’n goed idee… de schadelijke uitstoot van CO2 verminderen door alles wat nu gemaakt wordt van fossiele grondstoffen voortaan te gaan maken van plantenmateriaal oftewel biomassa. Europa enthousiast, achterkant-bierviltje-berekening, subsidie erop en hup, klimaatprobleem opgelost.

Wat kan een mens, of mensheid moet ik zeggen, zich toch vergissen. Wat begon als een grote groene droom dreigt nu te eindigen in een nachtmerrie. Wat is het probleem dan? Biomassamisbruik. Hoezo misbruik? Alle beetjes helpen toch? Nee dus. Want de –naar men zegt- ‘onvoorziene’ indirecte nadelen van het verkeerde gebruik van biomassa komen nu aan het licht. De waardevolle biomassa wordt zeer laagwaardig gebruikt. Opgeslokt voor energie want daar is de honger het grootst en zijn de belangen het zwaarst. Met verkeerde subsidies verkwanselt de overheid haar schaarse euro’s aan het stimuleren van biobrandstoffen. Voor in uw tank, of als bijstook in energiecentrales. Geen innovatie of nieuwe werkgelegenheid uit voortgekomen. De gevestigde orde heeft er zwaar in geïnvesteerd en van geprofiteerd. En nu zitten we op een voortdenderende trein die niet meer lijkt te stoppen. Waar is de noodrem?

Het is niet alleen concurrentie met voedselproductie, daar heeft u vast wel over gehoord, maar er zijn nog meer nadelen aan dit biomassamisbruik. Door de grotere vraag naar landbouwgrond wordt nieuw waardevol land ontgonnen. Ook ons voedsel moet tenslotte ergens vandaan komen. Dit is al volop aan de gang en het is een illusie om te denken dat we dit kunnen stoppen. Er is immers goud geld te verdienen met biomassa en dan neemt men het niet zo nauw met de belangen van een lokale bevolking. Zeker niet in de armere en politiek minder stabiele landen waar ieder vecht voor zijn eigen bestaan en corruptie hoogtij viert. Maar het speelt ook in Europa zelf hoor, laten we onszelf niets wijsmaken.

Als ecoloog waarschuw ik voor nóg een nachtmerrie, misschien wel de ergste. Als ieder stukje plant geld oplevert wordt het wel heel onaantrekkelijk om biomassa terug te geven aan de bodem. En die bodem heeft biomassa juist hard nodig om te kunnen blijven functioneren. Zonder teruggave van biomassa aan de bodem, het gaat dan vooral om de koolstof, verarmt de bodem, wordt onvruchtbaar, bevattelijk voor erosie, kan geen water meer vasthouden, en uiteindelijk niets meer produceren. Maar ja, dat is narigheid op de iets langere termijn dus meestal even niet aan de orde.

Biomassa is uiterst waardevol. Gebruik het voor hoogwaardige chemische en farmaceutische toepassingen. Daar liggen de kansen voor duurzame innovatie, zeker ook voor de BV Nederland. Biomassa voor energie gebruiken is misbruik. En ook nog onzinnig als je bedenkt dat planten eigenlijk heel inefficiënt zijn in het opvangen van zonlicht en het omzetten hiervan in biomassa. Hun energie komt van de zon en die kunnen wij ook direct gebruiken. Daar moeten die subsidie euro’s heen. Stop die biomassa in uw mond of in de grond maar niet in uw tank!
(Bron: Vroege Vogels)