Chemicaliën die bij het boren naar schaliegas worden gebruikt

Lees ook de nieuwste ontwikkelingen onderaan deze pagina waarbij geen chemicaliën meer worden gebruikt

Voor- en tegenstanders van schaliegas proberen het publiek ieder hun versie te vertellen, waarbij de tegenstanders de meest fantastische verhalen de wereld insturen over de schade die het boren naar schaliegas aan het milieu zou aanrichten. Maar is dat wel zo? Het lijkt er op dat milieubewegingen zich op oude gedateerde cijfers die uit de beginperiode van het boren naar schaliegas stammen, baseren. Hun doel is slechts het aanpraten van angst onder de bevolking. Bekijk je de situatie wat genuanceerder dan is er in feite niets aan de hand.

In den beginne
Het is waar dat zich in de beginperiode van het boren naar schaliegas in de VS enkele incidenten hebben voorgedaan, die door de tegenstanders van schaliegas nog steeds worden aangevoerd als reden om juist niet naar schaliegas te boren.
Zo is vanwege het ontbreken van de noodzakelijke technische kennis te snel begonnen met het boren naar schaliegas waardoor enkele chemische stoffen die bij het splijten van het schaliegesteente worden gebruikt weer naar de oppervlakte zijn gestroomd omdat een defecte kraag rondom de boorput voor enige lekkage zorgde.

Nieuwe technieken die zijn toegepast hebben de ontwikkeling naar het boren van schaliegas versneld. Zo wordt een driedubbele zekerheid toegepast waardoor geen vloeistoffen uit de diepte zich kunnen mengen met grondwater tot een diepte van ongeveer 100 meter. (Zie afbeelding hieronder) Dit is de maximale diepte waar in Nederland grondwater voor menselijke consumptie wordt opgepompt.

Detail boorput

Een boor met de grootste diameter start het karwei. De dikte van de boor neemt af naarmate de put dieper wordt. Telkens als er overgeschakeld wordt op een smallere boor, wordt de bredere schacht daarboven afgedicht met een stalen buis (de casing) en een laag cement tussen de buis en de omringende gesteentelagen. Op deze manier kan via de boorput geen aardgas of vloeistof vanuit de diepere lagen naar boven stromen. (klik om te vergroten)

Overigens wordt het gebruik van chemicaliën die bij het fracken van het schaliegesteente worden gebruikt steeds minder.
Er wordt nogal paniekerig gedaan over de gebruikte chemicaliën. Tolueen en benzeen, waarmee de milieubeweging u probeert angst aan te jagen, worden al sinds lange tijd niet meer gebruikt.

Ondanks dit feit hoort u nooit welke stoffen en chemicaliën dan wel worden gebruikt. De verschillende soorten chemicaliën die gebruikt worden zijn niets anders dan de chemicaliën die ons dagelijks leven veraangenamen. Die u dagelijks door het afvoerputje wegspoelt, op uw huid smeert en zelfs doorslikt.
Wereldwijd in zulke grote hoeveelheden die bij het fracken nooit gebruikt worden.
Maakt u zich dan net zo druk als wanneer u het over de zogenaamde gevaren van schaliegas heeft?

Er zijn verschillende soorten stoffen en chemicaliën die bij het fracken worden gebruikt.
Ze vallen in de volgende categorieen:

a)      Vulmiddelen

b)      Microbiële controle middelen

c)      Buffers, stabilisatoren en oplosmiddelen

d)      Geleer- en bindmiddelen

e)      Breakers en oppervlakteactieve stoffen

Ad a) Voor het openhouden van de scheurtjes in het schaliegesteente

Ad b) Helpen de groei van organismen in het schaliegas en de frack vloeistof te voorkomen

Ad c) Handhaaft de stabiliteit van de fracking vloeistof en voorkomt het ontstaan van klei

Ad d) Geleer- en bindmiddelen worden gebruikt om de dikte van de frack vloeistof te verhogen waardoor de scheurtjes in het schaliegesteente langer openblijven.

Ad e) Breakers worden gebruikt om de frack gel af te breken en maken het mogelijk dat de vulmiddelen in de scheurtjes van het schaliegesteente dringen. Ze bevorderen ook het herstel van de frack vloeistof. Oppervlakteactieve stoffen verlagen de oppervlakte spanning van de frack vloeistof waardoor die gemakkelijker naar de oppervlakte terugvloeit om verwerkt en gezuiverd te worden.

De stoffen  die onder a) gebruikt worden zijn onder meer water (75 tot 99%) en stikstof (0 tot 75%)  dat er voor dient om het gewicht van de frack vloeistof te verminderen. Stikstof wordt gebruikt in de koelindustrie, de voedselverwerkende industrie en bij medische toepassingen.

Silicium (zand) (0 tot 25%) om scheurtjes in het schaliegesteente open te houden. Het wordt gebruikt in kattenbakvulling, tegel mortel, kunst, de glasindustrie, keramische glazuur, glazuur, beton en verf.

De stoffen die onder b) gebruikt worden zijn:

5-chloro-2-methyl-2h-isothiazolol-3-one. ( 0 tot 1%) Deze stof wordt gebruikt in toiletartikelen, cosmetica en afwasmiddelen.

2-methyl-2h-isothiazol-3-one( 0 tot 1%) Deze stof wordt ook gebruikt in toiletartikelen, cosmetica en afwasmiddelen.

Natriumhypochloriet. ( 0 tot 1%)  Deze stof wordt gebruikt als ontsmettingsmiddel, bleekmiddel, schoonmaakmiddel, bij de melkproductie, waterbehandeling, tandheelkundige sterilisatie, medische toepassingen, impregneren van hout, het voorkomen van meeldauw op de bladeren van bomen, planten en voedingsgewassen, in de vaatwasser en als anti bacteriële reiniger. Kortom, u gebruikt het in het dagelijks leven.

Fosfonium sulfaat. ( 0 tot 1%) Deze stof wordt gebruikt in koelsystemen en in de papierindustrie.

C.I. pigment red 5. ( 0 tot 1%) Dit wordt gebruikt als kleurstof, in verf en in de landbouw.

De stoffen die onder c) worden gebruikt zijn:

Kaliumcarbonaat. ( 0 tot 1%)  Dit wordt gebruikt bij het maken van zeep en bij de productie van glas en porselein.

Natriumacetaat. ( 0 tot 1%)  Wordt gebruikt al smaakstof additief in de voedingsindustrie.

Natriumhydroxide. ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt bij het bereiden van voedsel, huishoudelijke ontstopper, in de papierindustrie, in zeep en detergenten.

Natriumbicarbonaat. ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt als zuiveringszout en in schoonmaakproducten.

Natriumcarbonaat. ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt als waterontharder, in zwembaden en als toevoeging aan levensmiddelen (E500)

Zoutzuur. ( 0 tot 1%) Zit in huishoudelijke schoonmaakmiddelen, toevoeging aan levensmiddelen, in zwemwater en drinkwater.

Koolzuur.  ( 0 tot 1%)Welbekend en zit in hoofdzakelijk in frisdranken.

Citroenzuur. ( 0 tot 1%) Wordt op grote schaal gebruikt in de voedingsindustrie om smaak toe te voegen.

Azijnzuur.  ( 0 tot 1%) Zit in azijn en in citrusvruchten.

Calciumchloride. ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt in cosmetica, deodorant, producten voor huisdieren, droogmiddel (vochtvanger), toevoeging voor levensmiddelen, in sportdranken en bij het inleggen van augurken.

Ethyleenglycol. ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt als antivriesmiddel, ruitontdooier en in inkt voor inktjetprinters.

Magnesiumsilicaathydraat (talk). ( 0 tot 1%) Zit in talkpoeder, cosmetica, toevoeging voor levensmiddelen, zeep, papier, verf, rubber en aardewerk.

Niet kristallijne silica.  ( 0 tot 1%) Zit in glas, verf, coatings, vulstoffen en plastics.

Tetranatriumethyleendiaminetetraacetaat.  ( 0 tot 1%) Een hele mond vol maar het zit gewoon in allerlei cosmetische producten die we dagelijks op onze huid smeren.

Gelatine. ( 0 tot 1%) Daar zijn de capsules van gemaakt waar de geneesmiddelen in zitten die u veelvuldig inneemt. In desserts (pudding), gelei en ijs.

Glycerine. ( 0 tot 1%) Wordt op grote schaal toegepast in de voedingsmiddelen- en farmaceutische industrie, in shampoo en andere haarproducten.

Onder d) worden gebruikt:

Boorzuur.  ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in cosmetica en huisverzorgingsproducten.

Triethanolamine.  ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in cosmetica en huisverzorgingsproducten.

Natriumtetraboraat( 0 tot 1%) Algemeen toegepast in cosmetica en vele detergenten.

Vinylideenchloride / methylacrylaat. ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in plastic verpakkingsfolie voor levensmiddelen.

Natriumchloride.  ( 0 tot 1%) Gebruikt bij de voedselproductie, toevoeging van levensmiddelen, wasmiddelen, haarproducten en waterontharder

Waterstofperoxide.  ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in haarbleekmiddel en in de voedselverwerkende industrie.

Diammonium peroxidisulphate.  ( 0 tot 1%) Zit in haarbleekmiddelen.

Natriumthiosulfaat. ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in middelen voor persoonlijke verzorging, verzorging van huisdieren, in de voedselproductie industrie, in aquaria en commerciële aquacultuur.

Natriumsulfaat. ( 0 tot 1%) Zit in textiel.

Natriumsulfiet. ( 0 tot 1%) Breed toegepast in de papierindustrie.

Guargom. ( 0 tot 1%) Toegepast als verdikkingsmiddel in cosmetica, gebak, ijs, tandpasta, sauzen en salade dressing.

Onder e) worden gebruikt:

2-Butoxyethanol. ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in oppervlaktereinigers in huis en in schoonmaakmiddelen voor sieraden.

Ethanol. ( 0 tot 1%) Zit in bier, wijn en sterke drank.

Propaan-2-ol.  ( 0 tot 1%) Zit als oplosmiddel in reinigingsvloeistof.

C6-C10 Alcohol alkylethoxysulfaten. ( 0 tot 1%) Zit in de wasmiddelen die u thuis wekelijks in de wasmachine gebruikt.

Natriumpersulfaat.  ( 0 tot 1%) Wordt gebruikt in haarbleekmiddel.

Hemicellulase enzym.  ( 0 tot 1%) Wordt algemeen toegepast in de voedingsindustrie en zit in waspoeder.

Hemicellulase enzym koolhydraten. ( 0 tot 1%)  Is een algemeen toegepast additief voor levensmiddelen.

We merken hierbij nadrukkelijk op dat niet al deze chemicaliën  tegelijkertijd gebruikt worden. Een combinatie van hooguit 3 soorten uit bovenstaande lijsten worden gebruikt in één fractie in een samenstelling die ongeveer 0,4% tot 1,5% van de frac vloeistof bedraagt.

Welke toevoegingen gebruikt Cuadrilla?

Het bedrijf Cuadrilla dat onder andere in Brabant wil boren gebruikt twee soorten chemicaliën, te weten glutaaraldehyde om de groei van bacteriën te voorkomen en polyacrylamide, dat helpt om het zand in de scheurtjes te brengen. Als het te gebruiken water bacteriologisch zuiver is dan hoeft de glutaaraldehyde niet gebruikt te worden.

Glutaaraldehyde is een desinfecterend middel en wordt gebruikt om instrumenten te steriliseren (in de medische sector tandartsinstrumenten en laboratoria),  een bestandmiddel dat in leerlooierijen wordt gebruikt, een bestandmiddel van fixeermiddelen die in de fotografie worden gebruik.
Het is schadelijk voor vissen en watervlooien. Het is biologisch afbreekbaar en hoopt zich niet op in het milieu en levende wezens (planten en/of dieren)

Polyacrylamide is niet giftig, is sterk waterabsorberend en vormt daarbij een zachte gel.
De gel wordt gebruikt bij de fabricage van zachte contactlenzen, als onderhuids vulmiddel voor plastische gezichtschirurgie, als bodemverbeteraar voor akkerlanden. In de anionische vorm speelt het een belangrijke rol in de waterzuiveringsindustrie. Samen met driewaardige metaalzouten zoals ijzer(III)chloride of aluminiumchloride wordt polyacrylamide gebruikt voor het uitvlokken van organische verontreinigingen uit het water.

De industrie ontwikkelt niet giftige fracking vloeistoffen

De olie- en gasindustrie ontwikkelt in hoog tempo niet toxische vloeistoffen in een poging de negatieve sfeer rond verhalen over besmetting van het grond- en/of drinkwater bij het boren naar schaliegas definitief de kop in te drukken.

Begin 2012 werden de eerste signalen zichtbaar dat de industrie die zich met het fracken bezig houdt, naar middelen zocht om de kritiek op het boren naar schaliegas te verminderen.

Deze website heeft in een tiental artikelen herhaaldelijk gewezen op het feit dat er inmiddels volkomen ongevaarlijke en niet giftige toevoegingen zijn ontwikkeld, maar de milieubeweging bleef desondanks halsstarrig volhouden dat het grondwater verontreinigd zou worden door het op grote schaal toepassen van chemicaliën die samen met zand en water onder hoge druk in de grond zouden worden gespoten in een poging het publiek op het verkeerde been te zetten. Immers, als het publiek maar denkt dat er veel gif wordt gebruikt, zo is de mening van de milieubeweging, dan is het draagvlak om naar schaliegas te boren ook klein en zal de overheid mogelijk afzien van het geven van toestemming om proefboringen te verrichten.

Inmiddels werken enige tientallen bedrijven aan de ontwikkeling van fracking vloeistoffen die zijn samengesteld uit louter grondstoffen die alleen in de voedingsindustrie als ingrediënten worden gebruikt.

Een potje CleanStim

Een monster CleanStim vloeistof

CleanStim

De bekendste toevoeging is inmiddels CleanStim, een volledig gifvrije toevoeging die ook nog eens voor 100% biologisch afbreekbaar is en een uitstekende milieuprestatie heeft in vergelijking tot de traditionele chemische formules. Het gebruik van ingrediënten uit de voedingsindustrie zorgt voor een extra veiligheidsmarge voor mensen, dieren en het milieu in het onwaarschijnlijke geval dat zich een incident bij het boren voordoet.
De CleanStim vloeistof is samengesteld uit onder andere een geleermiddel en een antiklontermiddel. Voor het gebruik bij het fracken wordt CleanStim op de boorplaats met water gemengd.
Naast de voordelen voor het milieu biedt CleanStim uitstekende prestaties in termen van pompbaarheid, het transporteren van het schaliegas en behoudt de vloeistof in de praktijk na 24 uur gebruik nog steeds z’n transportvermogen bij hoge druk en temperaturen van meer dan 100 graden.
CleanStim heeft inmiddels bij proefboringen bewezen dat het de wrijving van water in het schaliegesteente ook sterk vermindert.