Volgens de Duitse minister van milieu Sigmar Gabriel (een voormalig leraar politieke wetenschappen) is de stroomstoring die in de nacht van zaterdag 4 november 10 miljoen mensen een uur lang in het donker zette, veroorzaakt door achterstallig onderhoud van het electriciteitsnet. Netwerkspecialisten stellen echter dat het netwerk in orde is, maar dat de ongebreidelde groei van de aantallen windmolens de beheersing van het stroonet zeer bemoeilijken, en nu dwingen tot forse uitbreiding van het net. Zonder die molens zou dat niet nodig zijn geweest. De Groene Rekenkamer voegt daar aan toe dat zonder deze molens de storing waarschijnlijk niet eens zou hebben plaats gevonden.

In de Nederlandse media is de storing vooral verklaard met het afschakelen van een hoogspanningsleiding over de Ems opdat het schip de Norwegian Pearl er zonder risico onderdoor zou kunnen varen. Het lijkt alsof dat vooral de opmaat was voor het massaal afschakelen van subnetten wat pas een half uur later op gang kwam.
De ongebreidelde toepassing van windenergie in Noord Duitsland - er zouden daar inmiddels 18.000 molens staan - zou de hoofdoorzaak zijn volgens veel commentaren, en minister Gabriels opmerking over de stroomnetten is maar ten dele correct: zonder die windmolens hadden die netten niet aangepast hoeven te worden, en het was erg moeilijk om de groei van de windenergie bij te houden, maar bovendien: windenergie werd aan de bevolking gepresenteerd als een middel om in de toekomst juist van die foeilelijke hoogspanningsmasten af te komen. Nu moeten er dus meer komen, veel meer.

Formeel is de echte oorzaak van de storing nog niet bekend het lijkt alsof nu een nachtmerriescenario is uitgekomen waar al meerdere malen voor was gewaarschuwd, dat al meerdere malen maar net was afgewend, en dat volgens deskundigen ook nog veel erger kan worden.
De massaliteit van de windmolens in het noorden van Duitsland maakt het net onstabiel en zeer moeilijk te beheersen: de wind komt en gaat en is overal weer verschillend. Een kleinigheid kan een kettingreactie in gang zetten waardoor veiligheidshalve netten worden afgeschakeld (die streek krijgt dan geen stroom meer) of gewoon niet meer functioneren. het lijkt er op dat de 'kleinigheid' in dit geval het afschakelen was van genoemde kabel over de Eems maar er is twijfel daarover omdat de echte problemen pas een half uur later ontstonden. Blijkbaar ontstond er ergens een 'gat' in de stroomproductie. Het woei die nacht stevig in noord-Duitsland dus de conventionele centrales draaiden op een lager pitje: de windmolens deden het werk. Plots haperde de levering, wellicht door de afschakeling van de kabel, maar wellicht ook door het wegvallen van de wind of het juist aantrekken daarvan (zodat de molens veiligheidshalve worden geremd). De conventionele centrales konen niet snel genoeg bijstoken en om te voorkomen dat het hele Duitse (Europese) net zou wegzakken werden razendsnel allerlei subnetten (tot in Marokko) afgeschakeld, zodat de rest van het net op spanning kon blijven.

Enkele jaren terug gebeurde iets dergelijks toen in Noord Duitsland de wind plotsklaps wegviel en als de wiedeweerga atoomstroom in Frankrijk aangekocht moest worden om een blackout te voorkomen. Dat lukte, maar de hoeveelheid stroom die daarvoor via Belgie naar Duitsland vervoerd moest worden was zo groot dat het Belgische net ongeveer roodgloeiend stond. Blackouts en brownouts werden toen voorkomen maar er werd wel door het oog van de naald gekropen.